Titreşimin Rulman Ömrü Üzerindeki Etkisi:
Artan Aşınma: Titreşimler, dönen elemanlar ile yatak yuvaları arasında mikro hareketlere neden olarak eşit olmayan aşınma modellerine yol açar. "Sürtünme" olarak bilinen bu mikroskobik hareketler zamanla dayanma yüzeylerini bozabilir. Yuvarlanan elemanlar aynı zamanda bu titreşimler nedeniyle yüzey yorgunluğuna da maruz kalabilir, bu da yatak malzemesinin pul pul dökülmesi anlamına gelen oyuklanma, çatlama veya dökülmeye neden olabilir. Zamanla bu hasar, rulmanların zamanından önce arızalanmasına yol açarak plansız arıza sürelerine, maliyetli onarımlara ve kompresör verimliliğinin azalmasına neden olabilir. Titreşimlerden kaynaklanan sürekli aşınma, rulmanların çalışma ömrünü önemli ölçüde azaltır.
Yanlış Hizalama: Titreşimler genellikle yatağın ve şaftın yanlış hizalanmasına katkıda bulunur veya bundan kaynaklanır. Yanlış hizalama meydana geldiğinde yük, yatak yüzeyleri arasında eşit olmayan bir şekilde dağıtılır ve lokal stres artar. Bu yanlış yükleme, rulmanın belirli parçalarına fazladan baskı uygulayarak aşınmayı hızlandırır ve potansiyel olarak rulmanın tutukluk yapmasına veya ciddi arızalara yol açabilir. Yanlış hizalanmış rulmanlar yalnızca titreşimlere neden olmakla kalmaz, aynı zamanda sistemdeki mevcut titreşimleri de yükselterek hasarı hızla hızlandıran bir geri bildirim döngüsü oluşturur.
Sürtünme ve Isı: Titreşim, rulman düzeneği içinde, özellikle yuvarlanma elemanları ve yuvarlanma yolları arasında ilave sürtünmeye neden olur. Bu sürtünme, hem rulmana hem de yağlamasına zarar veren aşırı ısı üretir. Yüksek çalışma sıcaklıkları, yağlayıcıların daha hızlı bozulmasına neden olarak viskozitelerini ve etkinliklerini azaltır. Yetersiz yağlama, metal-metal temasına neden olarak sürtünme ve aşınmanın daha da artmasına neden olabilir. Kontrol edilmezse bu süreç rulmanların aşırı ısınmasına, yağlayıcının bozulmasına ve sonunda rulmanın tutukluk yapmasına yol açarak tüm kompresöre zarar verebilir.
Yorulma ve Arıza: Rulmanlar çalışma sırasında döngüsel yüklemelere maruz kalır ve titreşimler bu döngülerin büyüklüğünü ve sıklığını artırır. Dinamik yüklerin ve titreşimden kaynaklanan gerilimlerin birleşimi, yatak malzemesinde yorulmaya neden olur. Zamanla tekrarlanan gerilim döngüleri, yatak yüzeylerinde mikro çatlaklara neden olur ve bu çatlaklar büyüyerek arızaya neden olabilir. Yorulma arızası özellikle titreşimlerin rulmanın doğal rezonans frekanslarına yakın olduğu durumlarda yaygındır; burada küçük titreşimler bile büyük yıkıcı etkilere neden olabilir. Yorgunluğa bağlı arızalar genellikle rulman ömrünün kısalmasına neden olur ve sık sık değiştirilmesini gerektirir.
Titreşimleri En Aza İndirme Yöntemleri:
Hassas Kurulum: Titreşime bağlı rulman arızalarının en yaygın nedenlerinden biri yanlış kurulumdur. Rulmanın mil ve yatak ile mükemmel şekilde hizalanmasını sağlamak için rulman montaj işlemi sırasındaki hassasiyet kritik öneme sahiptir. En ufak bir yanlış hizalama bile titreşimin artmasına, eşit olmayan yük dağılımına ve daha hızlı aşınmaya neden olabilir. Özel kurulum araçlarının kullanılması, üreticinin yönergelerine bağlı kalınması ve uygun tork spesifikasyonlarına uyulması yanlış hizalamanın önlenmesine yardımcı olabilir. Rulmanların en başından itibaren doğru şekilde monte edilmesini sağlamak, zamanla titreşimden kaynaklanan hasar riskini önemli ölçüde azaltır.
Dengeli Dönen Bileşenler: Kompresörün vidaları ve rotorları gibi dönen bileşenlerin düzenli olarak dengelenmesi titreşimi en aza indirmek için çok önemlidir. Bu bileşenlerdeki dengesizlik, dinamik kuvvetleri doğrudan rulmanlara aktararak aşırı titreşime neden olur. Küçük dengesizlikler bile sistemin titreşim profili ve rulman ömrü üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Bakım sırasında rutin denge kontrollerinin yapılması ve titreşim analiz araçlarının kullanılması, dengesizliklerin erken tespit edilmesine, zamanında düzeltme yapılmasına ve sorunsuz çalışmanın sağlanmasına yardımcı olabilir. Doğru dengeleme yalnızca yatakları korumakla kalmaz, aynı zamanda genel kompresör verimliliğini ve performansını da artırır.
Screw Compressor Eksenel Oynak Makaralı Rulmanlar