Rulman yağlaması, motor rulmanlarının performansında ve ömründe çok önemli bir rol oynar. Doğru yağlama sürtünmeyi azaltmaya, ısıyı dağıtmaya, aşınmayı önlemeye ve korozyona karşı korumaya yardımcı olur. Rulman yağlamanın bu hususları nasıl etkilediği aşağıda açıklanmıştır:
1.Sürtünmenin Azaltılması:
Rulman yağlaması, rulmanın yuvarlanma elemanları (bilyalar veya makaralar) ile yuvarlanma yolları (iç ve dış halkalar) arasında ince bir yağlayıcı film tabakası oluşturur. Bu film yüzeyleri ayırarak doğrudan metal-metal temasını azaltır. Yağlayıcı, sürtünmeyi en aza indirerek yatak bileşenlerinin daha düzgün dönmesini sağlar. Sürtünmedeki bu azalma, enerji tasarrufu yapılmasına yardımcı olur ve motorun daha verimli çalışmasına olanak tanır, bu da daha düşük enerji tüketimi ve yatak yüzeylerinde daha az aşınma anlamına gelir.
2.Isı Dağılımı:
Motor çalışırken yuvarlanma elemanları ve yuvarlanma yolları arasındaki sürtünme ısı üretir. Uygun yağlama olmazsa bu ısı birikebilir ve bölgesel aşırı ısınmaya neden olabilir. Yeterli yağlama ısıyı dağıtarak daha geniş bir yüzey alanına dağıtır. Bu, termal genleşmeye, yağlayıcıların bozulmasına ve rulman bileşenlerinde potansiyel hasara neden olabilecek aşırı sıcaklık artışlarını önler.
3. Aşınmanın Önlenmesi:
Yağlayıcılar, rulman bileşenleri arasında koruyucu bariyer görevi görür. Yağlama filmi metalin metale doğrudan temasını önleyerek yuvarlanma elemanları ve yuvarlanma yollarındaki aşınmayı azaltır. Bu aşınmanın azaltılması, artan sürtünme ve aşınmanın aksi takdirde erken rulman arızasına yol açabileceği yüksek yük ve yüksek hızlı uygulamalarda özellikle önemlidir.
4. Korozyon Koruması:
Endüstriyel veya dış ortamlardaki rulmanlar, korozyona neden olabilecek neme, kimyasallara ve kirletici maddelere maruz kalır. Yağlayıcılar, yatak yüzeylerini bu unsurlardan koruyan, pas ve korozyonu önleyen bir bariyer oluşturur. Bu koruma, rulmanın yapısal bütünlüğünü korumak ve erken arızayı önlemek için çok önemlidir.
5. Sızdırmazlık ve Kirletici Hariç Tutma:
Bazı yağlayıcılar, kirletici maddelerin yatak tertibatından uzak tutulmasına yardımcı olan sızdırmazlık özelliklerine sahiptir. Toz, kir ve parçacıklar gibi bu kirletici maddeler rulmana sızabilir ve aşındırıcı aşınmaya, sürtünmenin artmasına ve performansın düşmesine neden olabilir. Etkili sızdırmazlık özelliklerine sahip yağlayıcılar, temiz bir çalışma ortamı sağlayarak rulmanın ömrünü uzatır.
6.Gürültü ve Titreşim Azaltma:
İyi yağlanmış rulmanlarda daha düşük düzeyde titreşim ve gürültü yaşanır. Yağlayıcılar, dönen elemanlar ve yuvarlanma yolları arasındaki etkileşimlerden kaynaklanabilecek titreşimleri emer ve sönümler. Bu titreşim azalması, motorun daha düzgün çalışmasına ve daha sessiz bir çalışma ortamına katkıda bulunur.
7. Sürtünme ve Mikro Çukurlaşmanın Önlenmesi:
Sabit ve hareketli parçalar arasındaki hafif hareketlerden kaynaklanan sürtünme, yüzey hasarına ve daha hızlı aşınmaya neden olabilir. Yağlama, bu küçük salınımları emen bir yastıklama etkisi sağlayarak sürtünmeyi önler. Ek olarak, yağlayıcılar, rulman yüzeylerinde küçük, lokalize kraterlere neden olabilecek ve sonuçta rulmanın bütünlüğünü tehlikeye atabilecek bir tür yüzey yorgunluğu olan mikro çukurlaşmaya karşı koruma sağlar.
8.Yük Dağıtımı:
Yağlama, yüklerin yatağın temas yüzeylerine daha eşit şekilde dağıtılmasına yardımcı olur. Bu eşit dağılım, yerel alanlarda stres yoğunlaşmalarının oluşma riskini en aza indirir. Bu da dengesiz yükleme nedeniyle erken yorulma arızasını önleyerek rulmanın ömrünü uzatır.
9.Yüksek Hızlı Performans:
Yüksek hızlı uygulamalarda yağlamanın rolü kritik hale gelir. Yağlama, sürtünmeyi ve ısı oluşumunu azaltarak yatağın hızlı dönüş taleplerine dayanabilmesini sağlar. Doğru yağlama, yatak bileşenlerinin kayma veya kayma yerine düzgün bir şekilde kaymasını sağlayarak aşırı hızlar nedeniyle oluşabilecek aşınma ve hasarları önler.
Yağlama yoluyla motor yataklarının en iyi performansını ve uzun ömürlülüğünü sağlamak için:
Hız, yük, sıcaklık ve çevre koşulları gibi faktörlere göre doğru yağlayıcıyı seçin.
Aşırı yağlamayı veya yetersiz yağlamayı önlemek için uygun yağlama seviyesini izleyin ve sürdürün.
Önceden yağlanmış olarak gelen ve kirletici maddeleri dışarıda tutarken yağlamayı koruyacak şekilde tasarlanmış sızdırmaz veya korumalı rulmanlar kullanmayı düşünün.
Rulmanları aşınma, aşırı ısınma veya kirlenme belirtileri açısından düzenli olarak inceleyin ve gerekiyorsa yağlayıcıyı yenileyin veya değiştirin.
Tek sıralı sabit bilyalı rulmanlar, bir dış bilezik, bir iç bilezik, bir dizi bilya ve bilyaları ayrı ve eşit aralıklarla tutmak için bir kafesten oluşan basit ama etkili tasarımlarıyla karakterize edilir. Bu tasarım, sürtünmenin azaltılmasına ve yük dağılımının iyileştirilmesine olanak tanıyarak verimliliğin ve dayanıklılığın artmasını sağlar.
